GIỚI THIỆU HỆ THỐNG PHÒNG THÍ NGHIỆM CỦA BỘ MÔN CÔNG NGHỆ SINH HỌC, TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC
Sự đảm bảo về cơ sở vật chất, trang thiết bị học tập, thực hành là một trong hai yếu tố then chốt, quyết định đến chất lượng cho mỗi ngành đào tạo. Công nghệ sinh học là một trong những ngành khoa học mũi nhọn được nhà nước quan tâm đầu tư và phát triển, đặc biệt là các lĩnh vực Công nghệ gen, Công nghệ vaccine, Công nghệ sinh dược và kỹ thuật xét nghiệm. Bộ môn Công nghệ Sinh học, Khoa Khoa học tự nhiên và Công nghê bên cạnh đội ngũ cán bộ chất lượng cao còn được đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại đáp ứng tốt các yêu cầu về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Để phục vụ cho mục tiêu này, Trường Đại học Khoa học đã xây dựng hệ thống phòng thí nghiệm hiện đại thuộc dự án 35 tỷ đồng của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ngoài phòng làm việc của cán bộ phòng thí nghiệm, hệ thống phòng thí nghiệm bao gồm:
1. Phòng Thiết bị chung và lưu trữ mẫu bệnh phẩm
2. Phòng Vi sinh -Hóa sinh
3. Phòng Nuôi cấy tế bào
4. Phòng Sinh học phân tử và Di truyền
5. Phòng nuôi cấy mô
Các phòng thí nghiệm được lắp đặt theo quy chuẩn về an toàn sinh học. Toàn bộ các trang thiết bị có tính đồng bộ cao và đều được cung cấp bởi các hãng sản xuất hàng đầu thế giới của các quốc gia Mỹ, Đức, Anh, Pháp, Nhật Bản, Đan Mạch, Italia. Dưới đây là danh mục thiết bị tiêu biểu, đang được sử dụng tại các cơ sở đào tạo, nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực công nghệ sinh học:
1. Thiết bị định lượng, phân tích và kiểm tra chất lượng mẫu sinh học
· Máy quang phổ Nanodrop One (Thermo Scientific – Mỹ): Định lượng nhanh và chính xác DNA, RNA, protein chỉ với 1–2 µL mẫu. Dùng trong kiểm tra chất lượng mẫu trước khi PCR, giải trình tự, biểu hiện protein.
· Máy quang phổ UV-VIS-NIR (Jasco – Nhật Bản): Phân tích phổ hấp thụ trong dải từ tử ngoại đến cận hồng ngoại. Ứng dụng trong nghiên cứu enzyme, hợp chất sinh học, vaccine và dược chất.
· Máy đo đa chức năng Multiskan SkyHigh (Thermo Fisher – Mỹ): Đọc ELISA, định lượng DNA/RNA/protein/enzym và theo dõi động học phản ứng enzyme. Được sử dụng rộng rãi trong sinh học phân tử, miễn dịch học và sinh dược học.
2. Thiết bị hỗ trợ thao tác vô trùng và an toàn sinh học
· Buồng thao tác an toàn sinh học cấp II (Thermo Fisher – Mỹ): Đảm bảo an toàn cho người thao tác và môi trường khi xử lý mẫu chứa vi sinh vật, virus, tế bào.
· Tủ thao tác PCR (ESCO – Singapore): Cung cấp môi trường vô trùng tuyệt đối cho các thao tác chuẩn bị PCR, tránh nhiễm chéo DNA/RNA.
· Nồi hấp tiệt trùng HVA-85 (Hirayama – Nhật Bản): Dùng để tiệt trùng môi trường, dụng cụ nuôi cấy bằng hơi nước áp suất cao, đảm bảo điều kiện vô trùng cho toàn bộ thí nghiệm.
3. Hệ thống khuếch đại và phân tích DNA/RNA
· Máy PCR GeneAmp 2720 (Applied Biosystems – Mỹ) và PCR Biometra Tone (Analytik Jena – Đức): Khuếch đại đoạn DNA mong muốn, phục vụ cho nghiên cứu gene, phát hiện bệnh, nhân bản DNA.
· Máy Real-time PCR qTower³ G (Analytik Jena – Đức): Định lượng DNA/RNA theo thời gian thực, hỗ trợ phát hiện bệnh (HBV, HPV, SARS-CoV-2) và theo dõi biểu hiện gene.
· Máy điện di DNA/protein (Thermo Fisher – Mỹ): Tách các phân tử sinh học theo kích thước và điện tích. Hỗ trợ đánh giá sản phẩm PCR, tinh sạch protein,...
· Máy chụp ảnh ChemStudio PLUS (Analytik Jena – Đức): Ghi lại kết quả điện di gel, western blot bằng huỳnh quang hoặc phát quang, dùng để phân tích kết quả PCR, biểu hiện protein.
· Hệ thống Western Blot (Thermo Fisher – Mỹ): Phát hiện protein đặc hiệu thông qua kháng thể. Rất quan trọng trong phát triển vaccine và nghiên cứu miễn dịch học.
4. Thiết bị kính hiển vi và nuôi cấy tế bào
· Kính hiển vi soi ngược Eclipse Ts2 (Nikon – Nhật Bản): Quan sát hình thái tế bào sống trong đĩa nuôi. Ứng dụng trong nuôi cấy tế bào, mô và virus.
· Kính hiển vi huỳnh quang Eclipse Ti2-U (Nikon – Nhật Bản): Theo dõi cấu trúc tế bào, biểu hiện protein, DNA nhờ huỳnh quang. Dùng trong FISH, miễn dịch huỳnh quang và chẩn đoán tế bào học.
· Tủ ấm CO₂ Memmert + hệ thống CO₂ (Đức): Tạo điều kiện giống cơ thể người (37°C, 5% CO₂) để nuôi tế bào động vật. Ứng dụng trong thử nghiệm vaccine, protein tái tổ hợp,...
· Hệ thống phân tích dòng chảy tế bào BD Accuri C6 Plus (BD Biosciences – Mỹ): Phân tích nhanh đặc điểm tế bào (kích thước, biểu hiện kháng nguyên). Dùng trong miễn dịch học, sinh học ung thư và đánh giá hiệu quả vaccine.
5. Thiết bị bảo quản và hỗ trợ nuôi cấy vi sinh
· Máy lắc nuôi vi sinh MaxQ4000 (Thermo Fisher – Mỹ): Giữ nhiệt độ ổn định và tạo chuyển động cho nuôi vi khuẩn, nấm, tế bào. Ứng dụng trong sản xuất enzyme, vaccine, protein tái tổ hợp.
· Tủ lạnh sâu -20°C (Artiko – Đan Mạch) và -80°C (Thermo Fisher – Mỹ): Bảo quản DNA, RNA, enzyme, mẫu mô dài hạn.
· Bình nitơ lỏng IC-6R và D-400 (International Cryogenics – Mỹ): Bảo quản mẫu sống như phôi, tế bào gốc, ung thư trong môi trường cực lạnh (–196°C).
· Máy làm đá vụn (Evermed – Ý): Cung cấp đá cho quá trình làm lạnh mẫu nhanh chóng trong suốt thí nghiệm.
6. Phòng nuôi cấy mô thực vật
· Là phòng chức năng chuyên dùng để nhân giống vô tính thực vật, tạo giống sạch bệnh, giống chuyển gen hoặc xử lý đột biến.
· Hỗ trợ nghiên cứu sinh lý thực vật, biểu hiện gene, công nghệ sinh học cây trồng.
Danh sách các trang thiết bị và chức năng: